Paşinyan Azərbaycanda uduzdu, Ermənistanda isə özünü qalib sayır
Ermənistanda sorosçularla kremlçilər arasında mübarizə getdikcə gərginləşir
Neçə gündür ki, Ermənistan hökumətinin Baş naziri Nikol Paşinyan üzə çıxmır. Amma illeqal formatda hökumətə başçılıq etməkdə davam edir. Müxalifət güman edir ki, Paşinyan 2008-ci il mart qırğını zamanı olduğu kimi indi də ABŞ-ın Ermənistandakı səfirliyində gizlənir.
İrəvanda isə siyasi qarşıdurma şiddətlənir. Ayın 11-də Ermənistan parlamenti iclas keçirməyə cəhd etsə də, hakim “Mənim addımım” fraksiyasının deputatları iclasa qatılmadıqlarına görə kvorum alınmayıb və təbii ki, iclas da keçiriliməyib. Müxalifət Nikol Paşinyanın istefasını tələb edir və qan tökülmədən hakimiyyəti təhvil verməsini istəyir. Ancaq hadisələrin gedişatından, verilən bəyanatların məzmunundan görünür ki, İrəvandakı hazırkı mübarizənin kökündə, əslində Qarabağın itirilməsi yox, hakimiyyətin ələ keçirilməsi durur. Yəni, 2 il əvvəl Paşinyan baş nazir kürsüsünü necə ələ keçirmişdisə, indi də köhnə klan eyni üsuldan istifadə etmək istəyir.
Prinsip etibarı ilə Azərbaycanın qələbəsindən, müəyyən mənada, Paşinyan yararlanmağa çalışır. O, cəbhədəki məğlubiyyəti müxalifətin boynuna yıxmağa çalışır. Halbuki, indiyədək verdiyi bəyanatlardan, Azərbaycan torpağında çəkdirdiyi selfilərdən, separatçılarla qolboyun olub yallı getməsindən, habelə arvadı və uşaqlarının əməllərindən bəllidir ki, o da işğalçılıq siyasətində müxalifətlə əlbir fəaliyyət göstərib. Bu gün müxalifətdə Ermənistanın, demək olar ki, bütün siyasi qüvvələri birləşib. Yalnız Paşinyanın partiyası istisnalıq təşkil edir.
Hakimiyyəti itirmək istəməyən sorosçular müxalifətlə mübarizə aparmaq məcburiyyətindədirlər. Buna görə də onların qarşısında müəyyən şərtlər irəli sürürlər. Qarabağ müharibəsinin dayandırılması üzrə Paşinyanın imzaladığı üçtərəfli bəyanatın parlamentdə müzakirəsi üçün hakim partiya şərtlərini açıqlayıb. Onların izahından aydın olur ki, bəyanatın imzalanması Ermənistanın birdəfəlik məhv olmasını əngəlləməyə xidmət edir. Bununla belə müxalifət tələb edirsə, bir sıra şərtlər daxilində onlar da prosesə qoşula bilərlər.
Müxalif deputatların və kütlənin tələbi ilə parlamentin iclasının keçirilməsi cəhdinin hakim fraksiya tərəfindən pozulduqdan sonra, birdən-birə “Mənim addımım”dan müxaliflərə təklif varid olub. Görünür ki, Paşinyan öz sahiblərindən yeni təlimat alıb. Belə ki, hakim "Mənim addımım” parlament fraksiyası Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyanın istefasını tələb edən müxalifətə Dağlıq Qarabağda rus sülhməramlılarının yerləşdirilməsinə qarşı çıxmağı təklif edir. “İnterfaks”ın verdiyi məlumata görə, bu barədə fraksiyanın yaydığı bəyanatda deyilir: “Qarabağ müharibəsinin sona çatmasına dair razılaşmanın qanuniliyini müzakirə etmədən əvvəl müxalifətə Rusiyanın vasitəçiliyinə qarşı olduqlarını bəyan etmələrini, Rusiya sülhməramlılarının münaqişə bölgəsindən çıxarılmasının tərəfdarı olduqlarını və müharibəni davam etdirməyə razılıq vermələrini təklif edirik”. Fraksiyada hesab edirlər ki, müxalifət qüvvələrindən “bərpa ediləcək müharibədə qələbə qazanmaq üçün yol xəritəsi” təqdim etmələri tələb olunmalıdır.
Nikol Paşinyan yaxşı bilir ki, Azərbaycanın 44 günlük antiterror əməliyyatı Ermənistanın zəif iqtisadiyyatını uzun müddətə iflic edib. Mənəvi cəhətdən isə ölkə rəzil duruma düşüb. Müxalifətin atılıb-düşməyi mənasız işdir, daha işğalçılığı davam etdirmək üçün qüvvələri səfərbərliyə almaq mümkün olan iş deyil, bu, birincisidir, ikincisi isə Azərbaycan Ordusunun gücü erməniləri elə qorxutmayıb ki, bir daha kimsə cürət edib müharibəyə başlasın.
Qarabağ separatçılarının zibilliyə atılmış qondarma respublikasının qondarma rəhbəri Araik Arutyunyanın dedikləri bu fikri təsdiqləyir: “Ön cəbhədəki uşaqlarımıza dəstək üçün insan ehtiyatlarımız yox idi. O gün ordunun bir hissəsinin vahiməyə qapıldığına tamamilə əmin olmuşdum. Onlara yalvardım, “ən qabaqda özüm gedəcəyəm” dedim, amma yenə də gəlmədilər, “ölkə prezidentini” (özünü nəzərdə tutur – red.) tək qoydular. Bu gün bunları danışıram, çünki danışmalıyam. Ermənistan Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin ən elit birləşməsinin üzvlərindən soruşa bilərsiniz, görün mənim xahişimi necə üzümə qaytardılar. Mən yalvarırdım onlara. Soruşun onlara mənə nə dedilər. Hadrut ətrafındakı döyüş zamanı 1 500 erməni əsgəri onlarla azərbaycanlı əsgərdən qorxub qaçırdılar”.
Məsələ məlumdur. Ermənistan Azərbaycan üçün birdəfəlik əzilib. Lakin onun ərazisi Cənubi Qafqazda, dünya siyasətinin qaynar nöqtələrindən birində yerləşir. Üstəlik də, ermənilərin dövləti yarımüstəqil statusdadır. Yəni, başqa dövlətlərin təsiri altındadır. İndi qalır onun yarımüstəqil varlığının aydın istiqamətə yönəldilməsi. Bu isə Paşinyanın simasında ABŞ-ın, müxalifətin simasında Rusiyanın mübarizəsidir. Ancaq unutmaq olmaz ki, Rusiyanın bu ölkədə güclü hərbi bazası mövcuddur və yenicə dayandırılmış Qarabağ müharibəsinin gedişində həmin bazaya kifayət qədər güclü silahlar daşınıb. Yəni, Rusiyanın imkanları olduqca genişdir və... Ya Paşinyan qatı ruspərəst olmalıdır, ya da hakimiyyətdən getməlidir. Paşinyan isə hələ ki, erməni cəmiyyətində özünü qalib sayır. Buna görə də Sorosla birgə mübarizəsini davam etdirir. Bu isə indiki situasiyada olduqca çətin işdir. Tezliklə, Ermənistanda yeni baş nazirin seçilməsi və ya prezidentin əsas sima olması ilə bağlı yeni təlatümlərin yaşanacağı qaçılmazdır. Yüksək dərəcədə ehtimal olunur ki, Kremlin pərəstişkarı hakimiyyətə gələcək və Rusiya bu ölkədə ömrü ən azı bir əsrlik davam edəcək yeni hərbi bazasının açılışını edəcək.
N.NOVRUZ