Qarabağ məsələsinin hərbi həlli qətiləşir

Müharibəyə başlamamaq üçün ciddi bir səbəb qalmayıb

hərbi telimler

Bu günlərdə Ermənistanın xarici işlər naziri Zöhrab Mnasakanyanın işğal edilmiş Azərbaycan ərazilərinə gəlməyi düşmənin aşkar təxribatıdır. Çox güman bu addımı ilə o, Azərbaycan tərəfindən hər hansı bir atəşin açılmasını və bu səbəbdən beynəlxalq aləmdə səs-küy salmaq üçün alibi qazanmaq istəyib. Üstəlik, Qarabağda separatçıların qondarma “respublikasının” guya “xarici işlər naziri” Masis Mailyanla görüşməyi də onun niyyətinin ara qarışdırmaq olduğunu və təmsil etdiyi hökumətin Ermənistan əhalisi arasında gözdən düşməyini saxlamaq məqsədi güddüyünü göstərir.
Bəli, bu gün ermənilərin bu ölkənin baş naziri Nikol Paşinyana cəmi 12-13 faizi inanır ki, bu da siyasətdə biabırçı göstəricidir. Düşmən ölkənin XİN rəhbərinin bu gedişi onun hökuməti üçün “va-bank” da sayıla bilər. Ona görə ki, Azərbaycanı açıq-aşkar müharibəyə təhrik edir. Çox ola bilsin ki, erməni strateqlər hazırda döyüşlərin alovlanmasını arzulayırlar. Çünki ölkədəki mövcud hakimiyət və onu devirməyə çalışan müxalifət, prinsipcə, rəqibini üstələmək üçün hər hansı həlledici qüvvəyə malik deyil. Bu səbəbdən “suyu bulandırıb balığı tutmaq” niyyətindədirlər. Müharibənin başlanması bu istiqamətdə, yəqin ki, onları qane edər. Ancaq, siyasətdə zəif və resurssuz olmalarına görə müharibənin onlara gətirəbiləcəyi məhrumiyyətlərin tam miqyasını təsəvvür edə bilmirlər.
Ermənistanın keçmiş müdafiə naziri, general-leytenant Vaqarşak Arutunyan mətbuata müsahibəsində deyib: “Biz Ermənistan ətrafındakı hərbi-siyasi vəziyyəti qiymətləndirərkən həmişə ondan çıxış eləməliyik ki, Azərbaycanla müharibə hələ bitməyib. Tərəflər arasında yalnız atəşkəs barədə razılaşma var, Azərbaycanla dinc, siyasi razılaşmamız yoxdur. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri Qarabağla təmas xəttində və Ermənistanla sərhəddə dayanıb. Bu o deməkdir ki, qərarvermə, səfərbərlik və müharibənin başlaması arasındakı vaxt intervalı olduqca azdır. Bunlar bilməli olduğumuz və heç vaxt unutmalı olmayacağımız reallıqlardır. Müharibə ehtimalı var. Ancaq mən onu hələ ki, yüksək hesab etmirəm. Nə qədər qəribə olsa da, hətta Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevin açıqlamaları da buna sübutdur. O, yaxınlarda bəyan elədi ki, müharibənin başlaması üçün uyğun şərtləri gözləyəcəklər. Bu, çox mühüm nəticədir, demək ki, bu gün belə şərait yoxdur”.
Bu fikirlər keçmiş müdafiə nazirinə məxsusdur. Ancaq reallığı əks etdirir, tək bir məsələdə erməni generalı səhvə yol verir. “Uyğun şərtlər” oturub gözləmək deyil, çünki həmin şərtlər anidən də yarana bilər. Keçmiş müdafiə naziri bunları bilməmiş deyil, sadəcə, fikirlərində özünətoxdaqlıq üçün yer saxlayıb.
Erməni siyasətçilər bir məsələdə çox ciddi səhvə yol verirlər: onlar hesab edirlər ki, madam ki, biz Qarabağı Azərbaycandan zorla qoparmışıq, orada hər necə olsa da bir qurum yaratmışıq və sərbəst şəkildə gedib-gəlirik, demək, bu torpaq artıq bizimdir. Yəni, hər şeyi erməniliyin arşını ilə ölçürlər.
Amma ağıllı olsaydılar, düşünərdilər ki, dünyanın ən nüfuzlu təşkilatları Qarabağı Azərbaycan ərazisi kimi tanıyıb və təısbit edib. Hətta işğaldan sonra da beynəlxalq tədbirlərdə, müzakirələrdə bu fikri qanuniləşdirib, sənədlərdə əks etdirib və səs çoxluğu ilə təsdiqləyiblər. Bu, o deməkdir ki, hər nə şəkildə olsa, əvvəl-axır Qarabağ öz sahibinin olacaq. Əgər bu iş müharibə yolu ilə olsa kasıb Ermənistanın başına bəlalar açacaq. Düzdür, müharibə Azərbaycan üçün də acı olacaq. Ancaq bu inkişafın, var-dövlətin, müasir ordunun qarşısında Ermənistan daha ağır şəkildə cəzalandırılacaq.
Azərbaycan azadlıq müharibəsi, Ermənistan qəsbkarlıq müharibəsi aparacaq. Bu anlayışların fərqi böyükdür və müharibənin yekun nəticəsinə də təsiri böyük olacaq. Və torpaqlarını ölüm-dirim mübarizəsi ilə geri qaytaran Azərbaycanın Ermənistanı blokadadan çıxarmaq arzusu da dərhal yetişməyəcək. Çünki Bakının yardımı olmadan İrəvanın ayağa qalxması çox uzun yol keçməli olacaq.
Ermənistanda baş verən proseslər və cəbhə xəttindəki təxribatlar uyğun şərtlərin yetişməsi üçün münbit zəmindir. Yəni, müharibəyə başlamamaq üçün səbəb qalmayıb.

N.NOVRUZ

Dilimizi bərbad hala salan səbəblər

Təəssüf ki, dilimizin zənginliyini heç də hamımız anlaya bilmirik

 

ana dilimizi qoruyaq

 

Azərbaycan dilinin qədiumliyinə şübhə yoxdur. Bu haqda kifayət qədər elmi əsaslar mövcuddur. Əlavə olaraq, indiyədək Azərbaycan dilində yazılan bədii-publisistik, elmi əsərlər, poeziya nümunələri bunu təsdiqləyən ən ciddi faktlardır. Bunlar çox gözəldir. Xüsusilə, müstəqillik illərində dilimizin inkişafına münbit şərait yaranıb və bu istiqamətdə olduqca gərgin iş aparılıb. Çoxlu faydalı qanunlar qəbul edilib. Lakin qanunların icrası rəsmi idarələrdə məqbul səviyyədə yerinə yetirilsə də, dəyişən zamanla yaranmış özəl müəssisələrdə bu aspekt uzun müddət gözlənilməyib. Ona görə ki, ölkədaxili problemlərin çoxluğu ilə yanaşı müstəqilliyimizi qəbul etməyi bacarmayan xarici qüvvələr də dilimizə basqılarını artırıb. Təbii ki, heç kim açıq şəkildə deməyib ki, Azərbaycan dilini işlətmə və yaxud bu dil pisdir, zəifdir, ifadə imkanları aşağıdır və sairə. Yox! Sadəcə, hərəkət azadlığı təmin olunduğundan, azad sahibkarlıq inkişaf etdiyindən vətəndaşlarımız sərbəst şəkildə digər ölkələrdə iş birliyinə başlayıb, müqavilələr bağlayıb, xarici ölkələrə gediş-gəliş artıb. Bəs, bu prosesdə idarəetmə hansı dilin “kurasiyasında” olub? Əsasən ingilis və rus dilinin. Daim gəlir dalınca qaçan işbazlara isə dilin inkişafı yox, yaxşı gəlir götürmək lazımdır.
Müasir iqtisadi inkişafda reklam amili olmadan keçinmək mümkün deyil. Lakin eyni zamanda reklamlar dönüb olub dilimizin başına bəla. Çünki, reklamı hazırlayanlar, mətnini yazanlar əsasən xürici dillərdə təhsil alan, geniş dünyagörüşə malik olan şəxslərdir. Və bu sahə də pul gətirən sahə hesab olunur. Yəni, reklam şirkəti sahibkarlıq subyektidir. Nəzarətdəm kənar qaldıqca, dilə münasibəti də zəifləyir. Üstəlik, özəl şirkətlərin adlarının xarici mənbələrdən götürülməsi də bu qəbildəndir. Nəinki dünyaca məşhur şirkətlərin, müştəriləri cəlb etmək, başqa sözlə, aldatmaq üçün hətta yerli bazarda intişar tapan şirkətlərə də xarici adlar qoyulması çoxdandır ki, dəbdədir. Gəlin, etiraf edək ki, ticarətlə məşğul olan şəxslərin zehnində dili qorumaq haqda heç bir düşüncə olmur. Düzdür, pul qazanmaq, varlanmaq pis şey deyil. Ancaq, bunun xatirinə milli identifikasiyanı güdaza vermək, olduqca təhlükəli prosesdir. Çünki, dil dövlətçiliyin atributudur və milli təhlükəsizlik sferasına daxildir. Onu qorumaq təkcə fərdin şəxsi keyfiyyətləri kateqoriyasına daxil deyil, həm də vətəndaşlıq borcudur.
Azadlıq nə qədər şirin olsa da, azad düşüncəyə nail olmaq bir o qədər çətin və əziyyətlidir. Azadlıq bizə sosial şəbəkələr bəxş edib, insanlar arasında ünsiyyəti gücləndirib, ictimai rəyin ixtiyarına külli ixtiyar verib. Müasir texnologiyalar fonunda indi xəbərlər ildırım sürətilə yayılır və hər yerindən duran jurnalistikaya sarılıb. Bəli, indilərdə xəbər yaymaq, fikir bildirmək kütləvi xarakter alıb və bu səbəbdən vətəndaşlar ucdantutma yazı-pozu ilə məşğuldur. Bu proses mütəhərrikliyi artırır, dilin elmi-ədəbi inkişafını isə ləngidir. Çünki, sosial şəbəkələrin istifadəçiləri heç də eyni səviyyədə savadlı və düşüncəli deyillər. Üstəlik, bu texnologiyadan cinayətkarlar, fırıldaqçılar, xarici kəşfiyyat də gen-bol istifadə edir. Açıq desək, sosial şəbəkələr ünsiyyətlə bərabər siyasi və mənəvi mübarizə meydanıdır. Mübarizənin əsas silahı isə dilin kökünü təşkil edən sözdür. Sözlərdən ibarət olan cümlələrin yazılış tərzi, üslubu, qrammatik qaydalara cavabdehliyi, lüğət tərkibinin hansı istiqamətdə formalaşması bu mübarəzinin məqsədidir. Çünki, dilin bərbad hala salınaraq öldürülməsi elə dövlətin sıradan çıxarılması deməkdir. Bu səbəbdən dilimizin saflığının qorunması son dərəcə aktual məsələdir.
Saydığımız bütün bu məsələlərdə mətbuatın rolu əvəzedilməzdir. Nə qədər tənqid etsək də sovet dövründə bu məsələ daha böyük aktuallıq kəsb edirdi. Jurnalistlərin adi bir səhvi cəmiyyətdə böyük rezonans doğururdu. Bir jurnalist olaraq dəqiq xatırlayıram ki, hər hansı qəzetin səhifəsində getmiş bir hərf səhvinə görə oxucu redaksiyaya məktub yazıb əməkdaşları savadsızlıqda günahlandırır və “dişinin dibindən çıxanı” deyirdi. Bəs, indi necə, bu cür diqqət varmı? Yoxdur. Məsələ burasındadır ki, informasiya axınının sürəti, kütləvilik insanların diqqətini köklü məsələlərdən yayındırır və proses hissolunmadan cəmiyyətin özünə qarşı çevrilir. Digər tərəfdən, redaksiya kollektivlərində ixtisaslı kadrlar, yəni jurnalistikaya ürəkdən bağlanan, bu işi sevən, dilə, millətə canı yanan mütəxəssis kadrlar azlıq təşkil edir. Daha çox cəmiyyətdə ixtisası üzrə iş tapmayanlar, jurnalistikanı alver predmeti kimi görənlər, pul qazanmağın nəbzini KİV vasitəsilə tutmaq istəyənlər qəzet-jurnalların, saytların kollektivlərində möhkəm yer salıblar. Nəticədə bir çox meyarlarla yanaşı yazıların dil-üslub xüsusiyyətlərinə, dilin daxili inkişafına diqqət olduqca zəifləyib. Hardasa, 5-10 il əvvələr qədər bu halı zamanın gərdişinə görə təbii prosesin tərkib hissəsi saymaq olardı. Ancaq indi yenə də zamanın gərdişi ilə artıq Azərbaycan öz sözü, yeri və nüfuzu oloan, üstəlik, dövlətin atributlarını yüksək səviyyədə qoruyub inkişaf etdirən ölkəyə çevrilib. Bu səbəbdən dilə diqqət getdikcə artır. Bu fonda kütləvi informasiya vasitələrinin məsuliyyəti də yüksəlir və baş vermiş naqisliklərdən qurtulmağın vaxtı çatıb. Mətbuatda Azərbaycan dilinin ədəbi normalarının qorunması ən sərt şəkildə tələb olunmalıdır. Buna görə də MTRŞ və Mətbuat Şurasına bu işi ciddi nəzarətə götürərək buraxılmış nöqsanlara görə cərimə cəzasının tətbiq etmək səlahiyyətinin verilməsi, hesab edirik ki, vaxtı çatmış məsələdir. Ümid etmək istərdik ki, bu səlahiyyət konyukturadan uzaq şəkildə yerinə yetiriləcək, yalnız fikir bildirməklə bitməyib ölkədə gedən ciddi islahatlara uyğun şəkildə prinsipiallıqla həyata keçiriləcəkdir.
N.NOVRUZ

Ermənistanın siyasi masasında ”kim kimi?” söhbəti qızışır

paşa və sarukyan

Bu dəfə “inqilabçı” rolunda oliqarx Qaqik Sarukyan çıxış edir

Bu gün İrəvan küçələrində gur səslə “Nikol, çıx get!” şüarları dəbə minib. “İnqilabçı” baş nazir Nikol Paşinyanın siyasi karyerasının sonunun yaxınlaşması barədə artıq bir neçə ay idi ki, politoloqlar, siyasi ekspertlər müxtəlif rəylər söyləyirdilər. “Müstəqillik” qazanandan bəri uğursuzluq girdabında qovrulan ermənilərin hazırkı hakimiyyətdən də gözləntiləri doğrilmadı və onlar yenidən hərəkətə keçdilər. Lakin məsələ burasındadır ki, hər hansı bir hərəkat üçün xalqda hey yoxdur. Sadəcə, ona “tərpən!” komandası verənlər var ki, onların da məqsədi yalnız öz var-dövlətlərini və qeyri-rəsmi hakimiyyətlərini qorumaqdır. Bu dəfə “inqilabçı” rolunda oliqarx Qaqik Sarukyan çıxış edir.
Ermənistanda vəziyyəti mürəkkəbləşdirən cəhət odur ki, bu ölkədə hər şey saxtakarlıq üzərində qurulub. Belə ki, müstəqillikləri saxtadır. Ermənistan sadəcə Kremlin kurasiyasında olan əlaltı dövlətdir. İnqilab barədə deyilənlər də yalandır, indiki baş nazir Nikol Paşinyan və onun ətrafı ABŞ-ın Soros Fondunun göstərişi və yardımı ilə həyata keçirilən hakimiyyət dəyişikliyidir. Bundan əvvəlki prezidentlər-Robert Koçaryan və Serj Sarkisyan da “dövlər başçısı” kimi yox, mafiya başçıları idilər və ölkəni də cinayətkarlar dəstəsinin iştirakı ilə idarə edirdilər. İndi Nikol demokratiyadan dəm vura-vura baş nazir kürsüsünü ələ keçirsə də, xalqa verdiyi vədlərin heç 10 faizini də yerinə yetirə bilməyib. Əvəzində isə qohum-əqrabası hakimiyyətdə vəzifə tuturlar və bir tərəfdən də büdcəni talamaqla məşğuldurlar. Koçaryan-Sarkisyan cütlüyünün dünənki cinayətkar dəstələri isə indi “demokratik qüvvələr” cildində müxalifət yaradıblar. Belə bir şəraitdə Ermənistanda yaşamaq üçün yeganə salamat yol vəzifə tutmaqdır.
Nikol Paşinyanın oliqarx Qaqik Sarukyanla toqquşması labüd hakimiyyət mübarizəsinin məntiqi nəticəsidir. Çünki Ermənistanın hazırkı bütün oliqarxları Rusiyanın təsiri ilə varlanıblar və Moskvanın çaldığı havaya oynayırlar. Rusiyada bizneslərini inkişaf etdirməyə şərait yaratmaqla Kreml onları çoxdan qarmağa keçirib. Nikolun Qərbə işləməsi hamıya məlumdur və onun hakimiyyəti plandankənar ələ keçirməsi, təbii ki, Moskvada təqdir olunmur. Və Paşinyan özünün xamlığı və savadsızlığı sayəsində indiyədək Moskvanın rəğbətini qazanmağa müvəffəq olmayıb. Heç ölkə daxilində də uğurlu hansısa layihəyə imza ata bilməyib. Əhalinin güzəranı isə nəinki əvvəlki hökumətin vaxtındakı kimi qalıb, hətta xeyli dərəcədə pisləşib. Koronavirus pandemiyası isə “inqilabçıların” olan-qalan nüfuzunui “baltalayıb”.
Koronavirus yoluxmaları bu ölkədə həndəsi silsilə ilə artır. Çünki hökumət vaxtında tədbir görməyib. Əgər bunun birinci əsas səbəbi hakimiyyətin bacarıqsızlığıdırsa, ikinci əsas səbəbi ölkənin iqtisadi durumunun acınacaqlı vəziyyətdə olmasıdır. Amma indi bunun haqda sadə camaat danışır. Müxalifət isə vəziyyətdən istifadə edib hakimiyyətə qayıtmaq istəyir. Paşinyan da ağalarından aldığı təlimatla buna müqavimət göstərir. Müxaliflər tərəfdən Qaqik Sarukyan bir müddət əvvəl baş nazirin idaərəçiliyi əleyhinə çıxaraq “Nikol, çıx get!” deyə onu istefaya çağırmışdı. Bundan sonra baş nazir rəqibləri üzərinə hücuma hazırlaşaraq ətrafına özünə sadiq adamları toplamışdı. O, əvvəlcə bütün güc nazirliklərinin rəhbərliyinə özünün “Mənim addımım” partiyasından olan gəncləri gətirib. Bu prosesdə peşəkarlıq və bilik yox, “Paşinyanın sözü ilə oturub-durmaq əsas meyar” sayılır. Sonuncu olaraq ölkənin MTX-nin başına 29 yaşlı Arqişti Karamyanın gətirilməsi siyasi dairələrdə ciddi narazılıq yaratsa da, Paşinyanın məqsədlərinin həyata keçirilməsi üçün əlverişli şərait yaradıb. Məsələ burasındadır ki, bu kimi dəyişikliklərdən Paşinyan da, müxalifət də istifadə edir.
Güc strukturlarında öz adamlarını yerləşdirən Nikol oliqarx Sarukyanın fəaliyyətinin yoxlanılması üçün göstəriş verib. Oliqarx barəsində sonuncu parlament seçkilərində seçicilərin pulla ələ alınması və dövlət büdcəsindən vergilərin gizlədilməsi faktları üzrə təhqiqata başlanılıb. Sarukyanın evində və ofisində polis axtarışlar aparıb, kompüterlər məlumat bazası ilə birlikdə müsadirə olunub. Sarukyan da dinc oturmur, tərəfdarlarını küçələrə töküb Paşinyanın əleyhinə mitinqlər keçirir. Hökumət oliqarxın “Şanqri-La” kazinosu vasitəsilə büdcədən 62 milyon dollar gizlətdiyi iddiasındadır. Müxalifətçi isə bunu inkar edir.
Bu hadisələri təhlil edən Rusiyanın “Kommersant” qəzeti yazır ki, Nikol Paşinyan son günlər opponentlərinin ünvanına kəskin ifadələr səsləndirir, onları “siyasi basillər” (mikroblar) adlandıraraqq “özlərinə başdaşı yazısı hazırladıqlarını” bildirir, Ermənistan tarixinin siyasi zibilliyinə düşəcəklərini söyləyir. Parlamentin 12 iyun tarixli iclasında çıxış edən baş nazir deyib: “Düşünürəm ki, axırıncı iki ildə polis, MTX kimlərəsə çox az qüvvə tətbiq edib və tezliklə onlara qarşı elə qüvvə tətbiq ediləcək ki, bir də səsləri çıxmayacaq”. Onun bu hədəsinə parlament çoxluğuna sahib olan “Mənim addımım” partiyası da qoşulub.
Sarukyanın cinayətləri barədə erməni cəmiyyəti yaxşı məlumatlıdır. Bu da Paşinyana manevr etmək imkanı yaradır. Digər tərəfdən, artıq xalq nə hakimiyyətə, nə də müxalifətə inanır. Siyasi ekspert Tevos Arşakyan yazır ki, biz iki il əvvəl Paşinyana inanırdıq, lakin artıq bu inam yoxdur: “Bazar günü İrəvanda Qaqik Sarukyana dəstək aksiyasının keçirilməsi “məxməri inqilab”dan sonra hökumətə qarşı ən iri siyasi aksiya idi. Açıq görünür ki, başında Koçaryan-Sarkisyan cütlüyünün durduğu və ölkəni dağıdan keçmiş respublikaçılardan ibarət müxalifətçilər Paşinyanın və ətrafının əleyhinə hücuma keçiblər. Ölkə yenidən iki hissəyə bölünüb: Paşinyanı müdafiə edənlər və sayı ondan az olmayan müxalifətçilər. Gizlətmirəm, bizim hamımız Paşinyana görə bəslədiyimiz ümidlərin puça çıxdığına şahidik. Lakin onun əvəzlənməsi üçün bizə kimi təklif edirlər? O gedəndən sonra yerinə kim gələcək? Axı, xalqın yaddaşından hələ silinməıyib ki, Koçaryan-Sarkisyan cütlüyünün başçılığı ilə Qaqik Sarukyan tipli quldur dəstələri ölkənin başına hansı oyunları gətiriblər. İndi Paşik gedəcək, yerinə Saşik gələcək. Bunun xalqa nə faydası?”.
Ekspertin fikirləri Ermənistan reallığını aydın göstərir. Bu ölkədə sağlam qüvvə formalaşana qədər vəziyyət belə acınacaqlı olaraq qalacaq. Aldığımız son məlumata görə, artıq Sarukyan polis tərəfindən saxlanılıb.
N.NOVRUZ

Paşinyanın kadr siyasəti Ermənistanda daxili mübarizəni kəskinləşdirib

Baş nazirin gəncləşdirmə siyasəti öz təhlükəsizliyinin təminatına yönəlib

 

paşa fikirləşir

Ermənistan hökumətində başlanmış istefalar idarəçilikdə olan nöqsanlardan qaynaqlansa da, əslində müxalif qüvvələrin mövcud rejimə yönəlmiş mübarizəsinin nəticəsi kimi xarakterizə edilə bilər. Aydın məsələdir ki, baş nazir Nikol Paşinyan nəinki Ermənistan, sadəcə, dövlət idarəçiliyini bilməyən naşı bir siyasətçidir. Lakin o, özbaşına deyil və kənardan verilən göstərişlərə uyğun siyasət yürüdür və iflasa uğrayır. Çünki Nikol erməni cəmiyyətinin yetişdirməsidir və onun qərbə bağlılığı qabiliyyətindən və yüksək erudisiyasından yox, şəxsi ambisiyalarından qaynaqlanır. Bu fikirləri onun ikiillik hakimiyyəti dövrünün olayları tamamilə təsdiqləyir. İki il əvvəl Ermənistan necə idisə, indi də elədir və başda korrupsiya olmaqla qohumbazlıq, quldurluq, işsizlik və sabahkı günə olan inamsızlıq olduqca güclənib. Buna görə də Nikolun özünün vəzifəyə təyin etdiyi insanlar mövcud hakimiyyətin sonunun yaxınlaşdığını hiss etdiklərindən “gəmini tərk etməyə” başlayıblar. Paşiyanın da reytinqi günü-gündən aşağı düşür. Sonuncu olaraq Milli Təhlükəsizlik Xidmətinin direktorunun istefası vəziyyətin nə dərəcədə böhranlı olduğunun təsdiqidir.
Məhz, bu istefadan sonra baş nazirin istefa verməli olduğu haqda bir sıra siyasi qüvvələr tərəfindən bəyanatlar səsləndirilməyə başlanılıb. Nikol isə buna qarşılıq olaraq özünə sadiq ətrafından ağına-bozuna baxmadan yeni kadrları vəzifəyə təyin etməyə başlayıb. -nin direktoru vəzifəsinə təyin etdiyi Arqişti Karamyan faktoru erməni cəmiyyətində bomba kimi partlayıb. 29 yaşlı gəncin belə yüksək və məsuliyyətli vəzifəyə təyin edilməsi verilən şərhlərdən göründüyü kimi baş nazirin artıq məğlubiyyətə uğradığını deməyə əsas verir. Ancaq, bu ölkədə gizli qüvvələr həmişə hakimiyyət dəyişikliklərində böyük rol oynadıqlarına görə hələ qəti fikir söyləmək çətindir. Erməni müxalifəti isə artıq baş naziri, necə deyərlər, “yıxıb sürüyür”.
Siyasi məsələlərdən yazan Tevos Arşakyan “Paşinyanın gənc serber çekisti” (serber-qədim yunan əsatirində cəhənnəmin qapısını qoruyan it) adlı məqaləsində yazır ki, görünür, cəmiyyətdə reytinqi sürətlə enən Paşinyan siyasi rəqiblərini neytrallaşdırmaq üçün MTX-in başına öz adamını gətirməli idi: “Artıq 2018-ci ildə o öz adamlarını əsas vəzifələrdə yerləşdirirdi və onların əksəriyyəti gənclər idi. O vaxt hakimiyyətə it sədaqəti ilə seçilən eyni sifətləri görməkdən yorulmuş bizlərdən çoxu sevinirdik ki, əksəriyyəti Avropa və ABŞ universitetlərində təhsil almış kadrlar ölkəmizi inkişaf etdirəcəklər. Lakin bunlar Paşinyana bəs etmədi. Son vaxtlar o, əlini hərbi və polis strukturlarına da uzatdı. Silahlı qüvvələrin Baş qərərgahını və polis orqanlarını yaxşı-pis başa düşmək olar, amma milli təhlükəsizlik xidmətinin direktorluğuna 29 yaşlı təcrübəsiz gəncin təyin edilməsi anlaşılan deyil”. Müəllifin fikrincə, Paşinyan milli təhlükəsizliyin nə demək olduğunu anlamır.
MTX-nin keçmiş direktoru Artur Vanesyan da bu təyinatı ciddi tənqid edir. “Erkir media” telekanalına verdiyi müsahibədə o, bildirib ki, Ermənistanın milli təhlükəsizliyi təhlükə altındadır.
Ekspertlər bunu Vanesyanın incikliyi və paxıllığı kimi qiymətləndirsələr də, ümumiyyətlə, onunla razıdırlar. Çünki MTX-in direktoru dövlətin bütün gizli məlumatlarına vaqif olur, bütün gərgin situasiyalarda ondan çevik və səmərəli təkliflər gözlənilir. Bəs, 29 yaşlı təcrübəsiz gənc bunların öhdəsindən gəlməyə qabil ola bilərmi?
“Bəs, Paşinyan onu nə üçün bu vacib posta təyin edib?” - deyə, Tovasyan sual edir və cavabında göstərir ki, bunu baş nazir daha yaxşı bilir. Ancaq cəmiyyətdə bunun bir neçə variantı mövcuddur.
İlk növbədə Paşinyan reytinqinin aşağı düşməsi fonunda vəzifəsini qorumaq üçün mühüm postda özünə sadiq adamı yerləşdirib. Bu saat onun üçün ölkənin yox, özünün təhlükəsizliyi vacibdir.
Düzdür, bu, müəyyən vaxt üçün düşünülüb. Müəllif yada salır ki, “məxməri” inqilab dövründə Sarkisyan devrilənə yaxın vaxtda ölkənin güc blokunun başçıları onun müdafiəsinə bütün gücləri ilə qalxmadılar. Yəni, faktiki olaraq onu satdılar. Onlar gördülər ki, Sarksyan devrilməyə məhkumdur. Bəyəm, eyni vəziyyət Paşinyan üçün yarana bilməz?
Hadisələrin inkişafı göstərir ki, Paşinyan ikinci, “antiməxməri” inqilabın yaxınlaşdığını hiss edir. Bu səbəbdən müdafiə xarakterli tədbirlər görür və gənclərin irəli çəkilməsi də bu məqsədlədir.
Bundan başqa, Karamyanın irəli çəkilməsi sübut edir ki, Ermənistanda kadr böhranı yaşanır. Ali təhsilli kadrlar ölkədə iş tapa bilmədiklərindən xarici ölkələrə gedirlər və xaricə təhsil almağa gedənlər isə çalışırlar ki, təhsil aldıqları ölkədə qalsınlar. Bu səbəbdən baş nazir axtarsa da, özünə bab kadr tapa bilmir.
Yeni kladr təyinatında daha bir amil var: ola bilsin ki, Paşinyanın tələbləri ilə təcrübəli kadrlar razılaşmayıb və yalnız Karamyan vəzifə tutmaq naminə bu şərtlərlə razılaşıb. “Past” nəşri baş verənləri belə dəyərləndirir: “Həm də peşə keyfiyyətləri ilə yanaşı, kadrların siyasi məsuliyyət dərəcəsi və təcrübəsi də nəzərə alınmalıdır. Çox vaxt isə bir çox kadrın rəhbər vəzifələrdə istəkləri var, amma tələblərə cavab vermirlər. Eyni zamanda, ölkəmizdə müasir kadr bazası yaradılmır və təhsil sistemi hələ də müasir tələblərdən geri qalır. Müvafiq kadr hazırlamaq üçün müvafiq bilik və təcrübə həvəsləndirilməlidir, kadr seçərkən peşə və insan keyfiyyətlərinə üstünlük verilməlidir”.
Qəzetin dərc etdiyi məqalədə bildirilir ki, Ermənistanda hakimiyyət dəyişikliyindən sonra peşəkarlıq üçün hər cür şəraitin yaradıldığı ilə bağlı gözləntilər var idi, lakin ictimaiyyətin bu gözləntilərinə baxmayaraq, Paşinyan kadr siyasətinin qurulmasında müstəsna olaraq siyasi qərarlara yer verdi və nəticədə təcrübəsiz və idarə etmədən xəbərsiz olan bir çox gənc dövlət üçün mərkəzi əhəmiyyət daşıyan vəzifələrə gəlib çıxdı.
Tamamilə aydındır ki, baş nazirin kadr siyasəti daxili siyasi mübarizəni sürətlə kəskinləşdirəcək.
Çünki hazırkı müxalifət - keçmiş iqtidar haqda əldə kifayət qədər kompromat var. İndi hakimiyyət isə səhvlər üzərində qurulmuş əndrabadi qurumlardan ibarətdir. Mübarizənin qızışması üçün hər iki tərəfin kompromatları kifayət qədərdir. Bu isə qızışmaq üçün yaxşı mənbə rolunu oynayır.
N.NOVRUZ

37 -dən səhifə 135

Oxşar məqalələr