İdman gələcək nəslin sağlam genofondunun təməlində ən önəmli vasitələrdəndir. Bu səbəbdən ölkəmizdə idmanın dəyəri hər zaman yüksək qiymətləndirilir, gənclərin müxtəlif idman növlərinə yiyələnmələri, asudə vaxtlarının səmərəli keçirmələri və peşəkar səviyyədə idmanla məşğul olub uğurlu kariyeraya sahib olmaqları üçün hər bir şərait yaradılır. Ölkəmizdə idman sahələrinin hər birinə xüsusi diqqət ayrılır ki, bunlar içərisində güləş mühüm yer tutur. Bu gün əldə edilən uğurların təməlində gənc nəsilin vətənpərvərlik ruhunda yetişdirilməsinin vacibliyini vurğulayan dövlət başçımız bildirmişdir: "Gənc nəsil mütləq vətənpərvərlik ruhunda tərbiyə almalıdır, milli dəyərlər əsasında tərbiyə almalıdır və Azərbaycan dövləti buna nail olmaq üçün bütün imkanlardan istifadə edir. Bir neçə gün əvvəl Macarıstanın paytaxtı Budapeştdə keçirilmiş Avropa çempionatında güləşçilərimiz böyük qələbə ilə Vətənə qayıtmışlar. Belə ki, 16 medal qazanmış idmançılar bir daha Azərbaycanın idman şöhrətini yüksəklərə qaldırmışlar. İdman sahəsində əldə edilmiş nailiyyətləri hər zaman yüksək qiymətləndirən cənab Prezident İlham Əliyev Aprelin 8-də Güləş üzrə Avropa çempionatında iştirak edən Azərbaycan millisinin üzvlərini qəbul edib. Cənab Prezident çıxışında bu tarixi uğuru yüksək qiymətləndirərək bildirmişdir: "Həm gənclər, həm böyüklər arasında Avropada birinci yeri tutmaq böyük nailiyyətdir və bu onu göstərir ki, güləşdəki ənənələrimiz yaşayır və güclü gənc nəsil yetişir. Əldə olunan uğurlar ölkəmizin və idmanımızın beynəlxalq nüfuzunu artırır". Zəfər qazanmış ölkənin idmançılarının bu uğurları təqdirəlayiqdir. Çünki rəşadətli Azərbaycan ordusunun döyüş meydanındakı uğurunun davamını biz beynəlxalq arenada qazanan idmançılarımızdan görürük.
Ölkə təmsilçilərinin qələbəsindən sonra dövlət bayrağının qaldırılması, himninin səsləndirilməsi 44 günlük müharibəni qələbə ilə bitirən Azərbaycanın hər bir vətəndaşı üçün qürurvericidir. Bu gün igid oğullarımızın tarixi zəfər ilə qürurlanarkən, idmançılarımızın da öz vəzifələrini layiqincə yerinə yetirərək bizi davamlı qələbə sevincini yaşatdıqları üçün təşəkkür edirik.

Qoşqar Əliyev

Masallı rayon Təzə Alvadı kənd sakini

Masallı şəhəri Heydər Əliyev Mərkəzində Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin (DQİDK) Masallı bölgəsi üzrə şöbəsi, Masallı Rayon İcra Hakimiyyəti və Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Masallı rayonu üzrə qazılığının birgə təşkilatçılığı ilə pandemiya qaydalarını gözləməklə 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü və Ramazan ayının başlanması ilə əlaqədar tədbir keçirilib.

Tətbirdə DQİDK Masallı bölgəsi üzrə şöbəsinin müdiri Elvin Hüseynli,Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Masallı rayonu üzrə qazısı Rəşid Talıbov, Masalı rayon icra hakimiyyətinin İctimai-siyasi və humanitar məsələlər şöbəsinin müdir müavini- dini işin təşkilatçısı Abbas Abbaszadə, KİV nümayəndələri, dini icma sədrləri və din xadimləri iştirak edib.

Tədbirdə Vətən müharibəsi şəhidləri xatirəsi yad edilib.

DQİDK Masallı bölgəsi üzrə şöbəsinin müdiri Elvin Hüseynli çıxışında bildirdi ki, 1918-ci ildə Bakı şəhərində və Bakı quberniyasının müxtəlif bölgələrində, eləcə də Şamaxı, Quba, Xaçmaz, Lənkəran, Hcıqqabul, Salyan, Zəngəzur, Qarabağ, Naxçıvan və digər ərazilərdə Bakı Soveti və daşnak erməni silahlı dəstələri azarəbaycanlılara qarşı soyqırımı törədiblər. Mart qırğınları zamanı ermənilər bir çox qədim binaları, tarixi abidələri, ziyarətgahları və məscidləri dağıdıblar. Natiq daha sonra qeyd etdi ki 1918-ci il martın 26-da ümummilli lider Heydər Əliyev “Azərbaycanlıların soyqırımı haqqında” fərmana əsasən 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü kimi qeyd olunduğunu diqqətə çatdırıb.

Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Masallı rayonu üzrə qazısı Rəşid Talıbov qeyd etdi ki, qarşıdan Ramazan ayı gəlir, bununla əlaqədar Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin Qazılar Şursası fətva vermişdir. Daha sonra o, Ramazan ayında qarşıda duran vəzifələrdən söhbət açdı.

Əlihwseyn ŞÜKÜROV

1918-ci ildə erməni silahlı qüvvələri bolşeviklərin göstərişi ilə Bakıda hakimiyyəti ələ keçirməyə çalışmışlar. Ermənilər 1918-ci ilin martın 31-də azərbaycanlıları kütləvi şəkildə qətlə yetirmişlər. Stepan Şaumyanın etirafından bizə məlum olur ki, mart soyqırımını ermənilərin “Daşnaksütyun” partiyasının 3-4 min nəfərədək terrorçuları törətmişlər. Erməni quldurları dinc azərbaycanlıların yaşadıqları məhəllələrə hücuma keçərək böyükdən kiçiyədək hər kəsi qətlə yetirmişlər. Azərbaycanlılara qarşı erməni terrorunun birbaşa şahidi olan alman əsilli Kulner adlı şəxs Bakı hadisələrinə dair 1925-ci ildə yazısında ermənilərin müsəlman məhlələrinə soxularaq hər kəsi öldürdüyünü, qılıncla parçaladığını və dəlmədeşik etdiklərini qələmə alır. Alman əsilli Kulnerin yazısından açıq-aşkar bizə məlum olur ki, ermənilər insanlığa qarşı misli görünməmiş vəhşiliklər törədərək 87 nəfər azərbaycanlıya məxsus cəsədlərin qulaq və burun nahiyyələrini kəsmiş, qarınlarını yırtmış, cinsiyyət orqanları doğramışlar. Ermənilər nə yaşlılara, nə hamilə olanlara, nə də ki uşaqlara qətiyyən rəhm etməmişlər.
Azərbaycanlıları məqsədyönlü şəkildə qətlə yetirənlərdən biri olan erməni zabiti Ovanes Aqresyanın xatirələrinə əsasən amerikalı aqronom Leonard Ramsden Hartvill “İnsanlar belə imişlər” adlı kitabını qələmə almışdır. Ovanes Aqresyan amerikalı müəlliflə söhbəti zamanı ermənilərin igilislərin və Rusiyanın yardımı ilə öz məqsədlərinə çatdığını bildirmiş, təkcə Bakıda 25 min nəfər azərbaycanlının ermənilər tərəfindən qətlə yetirildiyini qeyd etmişdir. Daşnaklar nəinki Bakıda, həmçinin, Şamaxıda, Qubada, İrəvanda, Zəngəzurda, Qarabağda, Naxçıvan və Qars ərazilərində səkkiz min nəfər dinc əhalini qətlə yetirmişlər. Soyqırım zamanı Azərbaycanın tarixi abidələri, o cümlədən, Şamaxıdakı Cümə məscidi ermənilər tərəfindən yandırılaraq uçuruma məruz qalmışdır. Cavanşir qəzasındakı 28 kənd, Cəbrayıl qəzasındakı 17 kənd tamamilə yandırılaraq məhv olunmuşdur. 1918-ci ilin aprelin 29-da Gümrü yaxınlığında 3 min nəfərədək günahsız qadınlar, uşaqlar və yaşlılar ermənilər tərəfindən pusqulara salınaraq məhv olunmuşdur. Naxçıvan qəzasına məxsus bir neçə kənd, Zəngəzur qəzasına məxsus 115 kənd ermənilər tərəfindən məhv olunmuş, 3257 kişi, 2276 qadın və 2196 uşaq amansız şəkildə qətlə yetirilmişdir. İrəvan quberniyasına məxsus 199 kənddə yaşayan 135 min azərbaycanlı məhv olunmuş, kəndlər isə darmadağın olunmuşdur.
Ermənilər 1992-ci ilin fevralın 25-dən 26-na keçən gecə Rusiyanın 366-cı motoatıcı polkunun dəstəyi ilə tarixin insanlığa qarşı törədilmiş ən faciəli və dəhşətli hadisələrindən biri olan Xocalı soyqırımını azərbaycanlılara qarşı törətmişlər. 1992-ci ilin mayında erməni silahlı qüvvələri Şuşanı ələ keçirdilər. 1992-ci ildə Laçını, 1993-cü ildə Kəlbəcəri, Ağdamı, Füzulini, Cəbrayılı və Zəngilanı işğal etdilər. O dönəm azərbaycanlıların güclü və təcrübəli bir dövlət başçısına ehtiyacları vardı. Məhz həmin şəraitdə Azərbaycan xalqının tələbi ilə ümummilli lider Heydər Əliyev hakmiyyətə gəldi. Ümummilli lider Heydər Əliyev noyabrın 2-də televiziya və radio vasitəsilə xalqa müraciət edərək hərbi-təşkilati tədbirləri həyata keçirdi. Noyabrın ortalarında erməni quldurlarının Beyləqan istiqamətindəki hücumunun qarşısı alındı. 1994-cü ilin yanvarında Füzuli rayonunun Horadiz qəsəbəsi və 22 kənd, həmçinin Cəbrayıl rayonunun bir hissəsi, Kəlbəcər rayonunun Bozlu, Təkəqaya, Babaşlar, Qanlıkənd, Çəpli, Susuzluq, Qasımbinəsi, Yanşaqbinə, Yanşaq, Bağırsaq, Qamışlı, Bağırlı yaşayış məntəqələri işğaldan azad olundu. Kəlbəcər-Laçın yolunun tunelə qədər olan hissəsi Azərbaycanın nəzarəti altına keçdi. Döyüşlər zamanı ermənilərin dörd min nəfər zabiti, 50 ədəd zirehli texnikası, 15 ədəd artilerriya qurğusu məhv olundu. Azərbaycanın müharibə zamanı yaratdığı dönüş, döyüş sahəsində qazandığı böyük nailiyyətlər təkcə Ermənistanı deyil, həmçinin onu müdafiə edən ermənipərəst qüvvələri də ciddi şəkildə narahat etməyə başladı. Belə bir şəraitdə 1994-cü ilin mayın 8-də Bişkek protokolu imzalandı, başqa sözlə desək Azərbaycanın düşmən üzərindəki qələbəsi mayın 12-də cəbhədə atəşkəsin əldə olunması ilə nəticələndi.
Bu gün artıq sevindirici hal ondan ibarətdir ki, həm baş verənlər soyqırımlar zamanı, həm də müharibələr zamanı şəhid olan bütün azərbaycanlıların ruhu artıq şaddır. Heç kəsin qanı yerdə qalmadı. Ermənilərin öz cinayətlərini ört-basdır edərək saxta “erməni soyqırımı”nı dünyaya car çəkməsinə baxmayaraq, hər kəs Ermənistanın əslində necə işğalçı bir dövlət olduğunu aydın şəkildə gördü. Tarixdə nə olursa-olsun ədalət gec də olsa həmişə öz yerini tapır. 44-günlük İkinci Qarabağ müharibəsində şanlı Azərbaycan Ordusu müzəffər Ali Baş Komandan, Prezident İlham Əliyevin əmri ilə Azərbaycan əraziləri işğaldan azad olundu. Dəmir yumruq əməliyyatı ilə düşmən ordusunun başı əzildi. 2020-ci ilin noyabrın 8-də Şuşa şəhəri işğaldan azad olundu.
Hazırda Xocalı inzibati rayonunun tərkibində yerləşən Fərrux kəndinin nəzarət altına alınması, Daşbaşı strateji yüksəkliyinin də ələ keçirilməsi şanlı Azərbaycan Ordusunun davam etməkdə olan uğurlu hərbi əməliyyatlarının nəticəsidir.
Kamal SALAYEV
AMEA-nın Qafqazşünaslıq İnstitutunun Ermənişünaslıq şöbəsinin baş mütəxəssisi

Azərbaycan Dövlət Aqrar Universitetində (ADAU) 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü münasibətilə “31 Mart – Tarixi yaddaşımızdan silinməyən soyqırım” adlı tədbir keçirilib.

Tədbirdə əvvəlcə Dövlət Himni səsləndirilib, torpaqlarımızın bütövlüyü uğrundan canlarından keçən şəhidlərimizin və soyqırım qurbanlarının əziz xatirəsi yad olunub.
Giriş sözü ilə çıxış edən universitetin rektoru, AMEA-nın müxbir üzvü, professor İbrahim Cəfərov azərbaycanlılara qarşı həyata keçirilən kütləvi qırğın və deportasiya siyasətindən, 1918-ci il mart-aprel aylarında ermənilər tərəfindən törədilən kütləvi qırğınlardan bəhs edib. Rektor bildirib ki, yalnız ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən soyqırımı cinayətlərinə hüquqi-siyasi qiymətin verilməsi, eləcə də dövlətimizin həyata keçirdiyi siyasət nəticəsində dünya baş verən hadisələrə düzgün qiymət verməyə başladı. Təbii ki, bu proseslərdə Heydər Əliyev yolunun davamçısı, Prezident İlham Əliyevin uğurlu siyasətini xüsusi qeyd etmək lazımdır. Bütün beynəlxalq tədbirlərdə Prezident İlham Əliyev bu həqiqətləri dünya ictimaiyyətinə qətiyyətlə çatdırır.

İctimai elmlər və multikulturalizm kafedrasının müdiri, professor Azad Bayramov deyib ki, mart hadisələri zamanı ermənilər uşaq, qoca, qadın demədən minlərlə insanı qılıncdan, süngüdən keçirib, diri-diri yandırıblar. Milli memarlıq inciləri, məktəblər, xəstəxanalar, məscid və digər abidələr dağıdılıb. Bakının böyük bir hissəsi xarabalığa çevrilib. Kütləvi qırğınlar təkcə Bakıda deyil, Şamaxı, Quba, Qarabağ, Zəngəzur, Naxçıvan, Lənkəran, Gəncə və digər bölgələrdə də həyata keçirilib.

Sonra İctimai elmlər və multikulturalizm kafedrasının dosent əvəzi Samirə Qasımova, müəllim Səbinə Əlizadə tələbələrdən Dəniz Hüseynli, Yadigar İbrahimov və Türkan Vəlizadə 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı günü və dövlətimizin soyqırım həqiqətlərinin dünyaya çatdırılması barədə gördüyü işlərdən danışıblar.

Əlihwseyn ŞÜKÜROV